Nhận xiêm y, Ý gượng cười đãi sứ giả, Mải lo nghĩ thừa tướng nặng đầu một bên.

Tam Quốc dã sử phần 46

Nhắc lại, Tư Mã Ý bị Khổng Minh coi khinh mà tặng xiêm y đàn bà thì trong bụng lấy làm căm tức lắm nhưng vẫn cố gượng cười rồi đãi sứ giả nhà Thục rất hậu. Trong tiệc, Ý dò hỏi chuyện ăn ngủ sức khỏe công việc của Khổng Minh ra sao thì sứ giả thưa:
- Thừa tướng tôi thức khuya dậy sớm; làm việc không quản ngày đêm, không việc gì là không đến tay. Từ việc bé xíu như quan xã lỡ tay phá cái chòi vịt, cơ sở lỡ phạt dân vì buôn thúng bán mẹt quên xin giấy phép. Từ việc cháu bé con nhà dân táo bón thầy lang không chịu chữa, người chết không đúng cách mà chưa thể xác nhận "đã chết", thầy đồ vì thương học trò nam gọi lên phòng cho "mút kẹo", thương học trò nữ cơ nhỡ mà thuê nhà cho ở cùng cho đến việc to lớn quốc gia đại sự khác nữa. Nói ra thừa tướng tôi không việc gì là không nhúng tay. Vì vất vả suốt ngày nên ngài đầu lúc nào cũng nặng về một bên.
Ý quay sang bảo với tả hữu:
- Khổng Minh tham công tiếc việc làm nhiều lo lắm đến nặng cả đầu sang một bên như thế thì chẳng thể thọ lâu được.

Sứ giả từ về, đến gò Ngũ Trượng ra mắt Khổng Minh, thuật lại việc Tư Mã Ý chịu nhận khăn áo đàn bà, và các lời hỏi han. Khổng Minh than rằng:
- Ý thực là biết ta!
Bọn bộ hạ khuyên can Khổng Minh nên bớt việc để có thời gian lo cho bản thân. Khổng Minh khóc mà nói:
- Ta nào có muốn thế đâu. Đáng lẽ việc ỉa đái thì nên cho thầy thuốc lo, việc ma chay thì để thầy cúng quản, việc dạy dỗ thì để thầy đồ liệu, việc hình pháp thì tùy nghi các cấp có thẩm quyền. Nhưng vì nước nhà toàn một phường giá áo túi cơm, làm ít ăn nhiều, sách nhiễu dân chúng thế nên ta phải một công khó nhọc bấy lâu nay.

Mọi người nghe thấy thế phần thì xấu hổ phần thì xót thương.
(viết tạm như thế)